
17 Ağustos 1999 Gölcük Depremi
17 Ağustos sabahı, saat 03.02’de, merkezi Kocaeli-Gölcük olan, 7,4 şiddetinde, 45-50 saniye süren bir deprem oldu. Deprem Marmara Bölgesi’nde, Ankara’dan İzmir’e kadar geniş bir alanda hissedildi. Resmi raporlara göre, 17.480 kişi hayatını kaybederken, 43.953 kişi de yaralandı. Resmi olmayan bilgilere göre ise yaklaşık 50.000 kişinin öldüğü, 100 bine yakın da yaralı olduğu açıklandı. 133.683 bina çöktü. Yaklaşık 600.000 kişi evsiz kaldı. Deprem; büyüklüğü, etkilediği alanın genişliği ve sebep olduğu maddi kayıplar açısından yüzyılın en büyük depremlerinden biri olarak tarihe geçti.
Depremden en çok Gölcük, Adapazarı, Yalova ve Düzce zarar gördü. Bunun nedeni de dünyanın en aktif fay hatlarından biri olan Kuzey Anadolu Fay Hattının (KAF) batı ucunda yer almalarıydı. Aynı bölgede 1943, 1957, 1967 yıllarında da şiddetli depremler yaşanmıştı.
Depremin bu kadar çok can ve mal kaybına yol açmasının en büyük sebebi kaçak, standartlara uymayan binalar ve malzemeden çalan müteahhitler gösterildi. Depremden sonra tüm Türkiye’de medyanın da teşvikiyle deprem üzerine gündemler oluşturuldu. Zorunlu deprem sigortası gibi birtakım yeni düzenlemeler getirildi. Yapım hatalarından dolayı çöken binaların müteahhitlerine 2100’e yakın dava açıldı. Bu davalardan 1800’ü Şartlı Salıverme Yasası ve diğer hukuki boşluklar yüzünden cezasız sonuçlandı. Geriye kalan 300 davanın 110 Kadarına ceza verildiyse de birçoğu ertelendi. Diğer davalar da zaman aşımına uğrayıp düştüler.
Resmi Rakamlara Göre Depremde Yaşamını Yitirenlerin ve Yaralananların Sayıları
Bolu 270 | Eskişehir 86 | Kocaeli 9.477 | Yalova 2.504 |
Bursa 268 | İstanbul 987 | Sakarya 3.891 | Zonguldak 3 |
TOPLAM: 17480 kişi |
Yaralı sayısı: 23 bin 781 Az hasarlı konut: 102 bin 822
Sakat kalan: 505 Az hasarlı işyeri: 13 bin 344
Yıkılan ve ağır hasarlı bina: 16 bin 649 Prefabrik talep sayısı: 43 bin 264
Orta hasarlı konut: 90 bin 536 Dağıtılan prefabrik sayısı: 40 bin 786
Orta hasarlı işyeri: 14 bin 133 Prefabrikte yaşayan nüfus: 147 bin 120

12 Kasım 1999 Düzce Depremi
Türkiye, 17 Ağustosta 1999 meydana gelen depremin ardından 12 Kasım 1999 Cuma günü saat 18.57’de, merkez üssü Bolu-Düzce olan, 7,2 şiddetinde büyük bir deprem daha yaşadı. Depremin, yerin yüzeyinden 25 kilometre derinde meydana geldiği aktarıldı. 30 saniye süreyle etkili olan deprem, çevre illerde de hissedildi. Depremin ardından, büyüklükleri 4,7 ile 5,4 arasında değişen 21 artçı şok daha yaşandı. Depremden hemen sonra Bolu ve Düzce’de elektrikler kesildi, ardından da Düzce-İstanbul karayolu ulaşıma kapandı. Elektrik olmadığı için, kurtarma çalışmaları, jeneratörler ve otomobil farlarından yararlanarak sürdürülebildi. İlçede birçok yerde, küçüklü büyüklü yangınlar meydana geldi. Deprem mağdurları ilk önce çevre arazilere, futbol sahasına, ardından da yapımı tamamlanan prefabrik konutlara yerleştirildi.
Depremden kurtulanlar ise, araçlarıyla İstanbul yönüne doğru yoğun bir konvoy oluşturdular. Başbakanlık Kriz Yönetim Merkezi, ölü sayısının 845 ve yaralı sayısının 4346 olduğunu açıkladı. Depremde hasar gören ve derhal yıkılması gereken bina sayısının 3395, yıkık ya da ağır hasarlı ev sayısının 12939, işyeri sayısının ise 2450 olduğu belirtildi.
